گلخانه چیست؟
گلخانه‌ها سازه‌هایی مصنوعی هستند که شرایط محیطی کنترل‌شده و بهینه را برای کشت انواع گیاهان در اختیار ما قرار می‌دهند. استفاده بهینه از منابع مختلف انرژی همچون نور، گرما، آب و… جهت ایجاد محصولات مختلف در بازه‌های زمانی موردنظر از دلایل ایجاد و بهره‌برداری از گلخانه است.
گلخانه‌ها به دلیل ویژگی‌های زیر مورداستفاده قرار می‌گیرند:
۱- کنترل محیطی: گلخانه‌ها به‌وسیله تجهیزات مخصوصی مانند پنجره‌ها و سقف‌های قابل باز و بسته شدن، سیستم‌های تهویه و تبرید و نورپردازی مصنوعی، به کنترل دقیق متغیرهای محیطی نظیر دما، رطوبت و نور پرداخته و به ایجاد محیط مطلوب برای رشد گیاهان کمک می‌کنند.
۲- تولید خارج از فصل: گلخانه‌ها به کشاورزان امکان تولید محصولات کشاورزی در فصول غیرمناسب از سال را می‌دهند. این امکان به تولید محصولات فراوری‌شده، صیفی‌جات، سبزیجات، گل‌های برشی و سایر محصولات اشتغال و درآمدزایی می‌کند.
۳- کاهش وابستگی به شرایط آب‌وهوا: گلخانه‌ها به کشاورزان این امکان را می‌دهند که در شرایط آب‌وهوایی نامساعد یا نامناسب همچنان به تولید محصولات بپردازند.
۴- کنترل آفات و بیماری‌ها: در گلخانه‌ها، می‌توان از روش‌های کنترل آفات و بیماری‌ها مانند استفاده از حشره‌کش‌ها و محلول‌های ضد بیماری به‌صورت دقیق‌تر و کمتر مضر برای محیط استفاده کرد.
۵- بهره‌وری بالا: بهره‌وری در گلخانه‌ها به دلیل کنترل دقیق متغیرهای محیطی و بهینه‌سازی منابع نور و آب، معمولاً بالاتر از کشت در فضای باز است.
۶- حفاظت از گیاهان نسبت به شرایط آب‌وهوایی: گلخانه‌ها از گیاهان در برابر شرایط نامساعدی مانند برودت شدید، برف و باران سنگین حفاظت می‌کنند.
به‌طورکلی، گلخانه‌ها به کشاورزان امکان تولید محصولات با کیفیت و مقدار بیشتر را در شرایطی کنترل‌شده و بهینه می‌دهند و در تأمین غذا و نیازهای گوناگون جامعه نقش مهمی ایفا می‌کنند.
گلخانه یک ساختمان شفاف یا نیمه شفاف است که برای پرورش گیاهان در محیطی کنترل‌شده استفاده می‌شود. گلخانه‌ها معمولاً از موادی مانند شیشه، پلی کربنات یا فیلم پلاستیکی ساخته می‌شوند و دارای سیستم‌هایی برای کنترل دما، رطوبت و نور هستند. گلخانه‌ها برای پرورش انواع گیاهان استفاده می‌شوند، ازجمله سبزیجات، میوه‌ها، گل‌ها و گیاهان دارویی.
گلخانه‌ها مزایای زیادی نسبت به روش‌های سنتی پرورش گیاهان دارند. آن‌ها می‌توانند به کشاورزان کمک کنند تا محصولات خود را در تمام طول سال پرورش دهند، صرف‌نظر از آب‌وهوا. آن‌ها همچنین می‌توانند به کشاورزان کمک کنند تا محصولات خود را با کیفیت بالاتر و با هزینه کمتر تولید کنند.
گلخانه‌ها یک بخش مهم از کشاورزی مدرن هستند. آن‌ها به کشاورزان کمک می‌کنند تا محصولات خود را به‌طور مؤثرتر و کارآمدتر تولید کنند و به آن‌ها کمک می‌کنند تا غذای سالم و مقرون‌به‌صرفه برای مردم سراسر جهان فراهم کنند.
در اینجا برخی از مزایای گلخانه‌ها آورده شده است:
توانایی تولید محصولات در تمام طول سال، صرف‌نظر از آب‌وهوا
توانایی تولید محصولات با کیفیت بالاتر و با هزینه کمتر
توانایی کنترل عوامل محیطی، مانند دما، رطوبت و نور
توانایی استفاده از آب و مواد مغذی به‌طور کارآمدتر
توانایی تولید محصولات برای بازارهای محلی و جهانی
گلخانه‌ها یک سرمایه‌گذاری مهم برای کشاورزان هستند. آن‌ها می‌توانند به کشاورزان کمک کنند تا محصولات خود را به‌طور مؤثرتر و کارآمدتر تولید کنند و به آن‌ها کمک می‌کنند تا غذای سالم و مقرون‌به‌صرفه برای مردم سراسر جهان فراهم کنند.
انواع گلخانه‌ها
انواع مختلفی از گلخانه‌ها وجود دارد که هر یک ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. برخی از رایج‌ترین انواع گلخانه‌ها عبارت‌اند از:
گلخانه‌های چوبی: گلخانه‌های چوبی یکی از محبوب‌ترین انواع گلخانه‌ها هستند. آن‌ها از چوب ساخته شده‌اند که یک ماده طبیعی و بادوام است. گلخانه‌های چوبی معمولاً زیبا هستند و می‌توانند به هر باغی اضافه شوند.
گلخانه‌های فلزی: گلخانه‌های فلزی از فلز ساخته شده‌اند که یک ماده قوی و بادوام است. گلخانه‌های فلزی معمولاً ارزان‌تر از گلخانه‌های چوبی هستند و نیاز به نگهداری کمتری دارند.
گلخانه‌های پلاستیکی: گلخانه‌های پلاستیکی از پلاستیک ساخته شده‌اند که یک ماده سبک و قابل‌حمل است. گلخانه‌های پلاستیکی معمولاً ارزان‌تر از گلخانه‌های چوبی و فلزی هستند و نیاز به نگهداری کمتری دارند.
گلخانه‌های هیدروپونیک: گلخانه‌های هیدروپونیک یک نوع گلخانه است که در آن گیاهان در آب رشد می‌کنند. گلخانه‌های هیدروپونیک می‌توانند به کشاورزان کمک کنند تا محصولات خود را با استفاده از آب کمتر و مواد مغذی بیشتر پرورش دهند.
انتخاب نوع گلخانه مناسب به عوامل مختلفی مانند اندازه، بودجه و نیازهای شما بستگی دارد. اگر به دنبال گلخانه‌ای هستید که زیبا و بادوام باشد، یک گلخانه چوبی یک گزینه عالی است. اگر به دنبال گلخانه‌ای هستید که ارزان و قابل‌حمل باشد، یک گلخانه پلاستیکی یک گزینه عالی است. اگر به دنبال گلخانه‌ای هستید که به شما کمک کند تا محصولات خود را با استفاده از آب و مواد مغذی کمتر پرورش دهید، یک گلخانه هیدروپونیک یک گزینه عالی است.
از یک منظر دیگر گلخانه‌ها در انواع مختلفی طراحی و ساخته می‌شوند، هر کدام با ویژگی‌ها و استفاده‌های خاص خود. در زیر تعدادی از انواع رایج گلخانه‌ها را ذکر می‌کنیم:
۱- گلخانه‌های گاتیک (Gothic Greenhouses): این گلخانه‌ها با سقف منحنی شکل طراحی می‌شوند و به دلیل نورپذیری بهتر و قابلیت تجمع کمتر برف بر روی سقف، در تولید صیفی‌جات، سبزیجات و گل‌های برشی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
۲- گلخانه‌های مسطح (Flat Roof Greenhouses): این گلخانه‌ها دارای سقف مسطح هستند و به دلیل ساختار ساده، بهره‌برداری از آن‌ها نسبت به سایر انواع گلخانه‌ها ساده‌تر است.
۳- گلخانه‌های تونلی (Tunnel Greenhouses): این گلخانه‌ها شبیه به تونل هستند و دارای سقف منحنی هستند. معمولاً برای تولید محصولات کوچک‌تر نظیر سبزیجات و گل‌های برشی به کار می‌روند.
۴- گلخانه‌های آبشاری (Sawtooth Greenhouses): این گلخانه‌ها دارای سقف با سلسله‌مراتبی از خمینه‌ها هستند که نور را به‌طور بهینه درون گلخانه توزیع می‌کنند.
۵- گلخانه‌های ترازویی (Even-Span Greenhouses): این گلخانه‌ها دارای سقف مسطح و دیواره‌های عمودی هستند و در تولید محصولات متنوع ازجمله صیفی‌جات، گل‌های برشی و گیاهان زینتی به کار می‌روند.
۶- گلخانه‌های زیرزمینی (Underground Greenhouses): این گلخانه‌ها در زیر سطح زمین ساخته می‌شوند که باعث کاهش تغییرات دما و رطوبت خارجی می‌شود و برای تولید محصولات در مناطق با اقلیم‌های سرد مناسب هستند.
۷- گلخانه‌های هیدروپونیک (Hydroponic Greenhouses): این گلخانه‌ها از سیستم‌های هیدروپونیک برای رشد گیاهان بدون خاک استفاده می‌کنند و مناسب برای کشت آبی و محیط‌های کنترل‌شده هستند.
۸- گلخانه‌های شیشه‌ای (Glass Greenhouses): این گلخانه‌ها دارای پوشش شیشه‌ای هستند که نور طبیعی را به‌خوبی انتقال می‌دهند و معمولاً در کشت گل‌های زینتی و گلخانه‌هایی با اهداف تجاری به کار می‌روند.
هر نوع گلخانه دارای ویژگی‌ها و مزایا و معایب خود است و انتخاب نوع گلخانه مناسب باید بر اساس نیازها، شرایط جغرافیایی و تولید موردبررسی قرار گیرد.